Zabezpieczenie dostaw surowców, zrównoważone rolnictwo oraz aktywne i zdrowe starzenie się to największe problemy, przed jakimi stoi obecnie UE. Sprostanie im jest niezbędne dla pobudzenia rozwoju i zatrudnienia. 29 lutego Komisja Europejska ogłosiła plany dotyczące dwóch nowych europejskich partnerstw innowacyjnych (EIP), które przybliżą nas do tego celu.
Jedno EIP dotyczy surowców, a drugie zrównoważenia i wydajności rolnictwa.
Kiedy w październiku 2010 r. komisarz ds. badań naukowych, innowacji i nauki, Máire Geoghegan-Quinn, otwierała pakiet "Unia innowacji" - inicjatywę przewodnią Europa 2020 - ujawniła także nowe plany dotyczące EIP. EIP angażują interesariuszy sektora publicznego i prywatnego z różnych dziedzin w celu usunięcia barier na drodze do rozwoju europejskiego systemu badań i innowacji, utrudniających tworzenie i wprowadzanie na rynek dobrych pomysłów. Bariery te mogą być związane np. z niedoinwestowaniem, przestarzałymi przepisami, brakiem norm czy rozdrobnieniem rynku.
Chodzi o to, by określić konkretne działania, jakie należy podjąć w celu przyspieszenia wprowadzania innowacji na rynek. W ten sposób możliwe będzie dalsze rozwijanie technologii i pobudzanie popytu w sektorze publicznym i prywatnym.
Z okazji inauguracji nowych EIP przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso powiedział: "Musimy być innowacyjni, aby ponownie skierować Europę na ścieżkę rozwoju i zatrudnienia oraz aby uporać się z ważnymi wyzwaniami, takimi jak dostęp do surowców, zrównoważone rolnictwo i starzenie się społeczeństwa. Europejskie partnerstwa innowacyjne pozwolą przełamać partykularne interesy, pokonać bariery i skupić działania na wynikach, które są istotne dla obywateli i przedsiębiorstw".
Partnerstwo dotyczące surowców będzie zajmowało się rosnącą presją, wywieraną na dostawców surowców w Europie. Ponieważ surowce są niezbędne branżom zaawansowanych technologii, Komisja dąży do tego, by Europa mogła wydobywać i przetwarzać własne materiały surowe. Wartość niewykorzystanych europejskich zasobów mineralnych szacowana jest na ok. 100 mld euro. Nowe technologie umożliwią prowadzenie wydobycia na większych głębokościach, w bardziej odległych rejonach i w surowszych warunkach. EIP będzie zajmować się także potrzebą stworzenia substytutów najważniejszych surowców oraz ulepszenia recyklingu sprzętu elektrycznego i elektronicznego, jak i innych odpadów. Usprawnienie dostępu do minerałów stworzy lepsze warunki do tworzenia innowacyjnych produktów, takich jak cienkie warstwy fotowoltaiczne, energooszczędne oświetlenie, pojazdy elektryczne, zaawansowane samoloty pasażerskie, podczerwone urządzenia optyczne czy włókna szklane.
EIP dotyczący rolnictwa będzie zajmować się coraz poważniejszymi wyzwaniami w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego Europy. Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), światowe zapotrzebowanie na żywność ma wzrosnąć o 70% do 2050 r., czemu towarzyszyć będzie gwałtowny wzrost popytu na pasze, drewno i materiały drewnopochodne, biomasę i biomateriały. Niestety popytowi temu towarzyszyć będzie jednoczesne spowolnienie produkcji, wynikające z ograniczenia badań rolniczych oraz z wpływu działalności człowieka na środowisko i zasoby naturalne.
Obecnie chodzi nie tylko o to, by produkować więcej, ale by produkować też w sposób bardziej zrównoważony. Jak tłumaczy komisarz ds. rolnictwa Dacian Ciolos: "Najważniejsze wyzwanie, przed jakim stanie w przyszłości rolnictwo, dotyczy nie tylko tego, jak wytwarzać więcej, ale także jak wytwarzać lepiej. Aby osiągnąć ten cel, konieczne będzie wykorzystanie uwzględniających popyt badań i innowacji, a także lepsze rozpowszechnianie dobrych praktyk".
EIP nie zastępują działań prowadzonych w ramach programów finansowania, takich jak siódmy program ramowy (7PR), ale są ich uzupełnieniem.